30 września 2017 roku odbyło się wKsiążnicy Pomorskiej spotkanie z „Leksykonem żeglarstwa i sportów wodnych Pomorza Zachodniego” oraz zachodniopomorskim żeglarstwem, wioślarstwem i kajakarstwem, które poprowadziła dziennikarka Polskiego Radia Szczecin – Katarzyna Wolnik-Sayna.

Uczestniczyło w nim około 100 osób, w tym Prezydent Szczecina Piotr Krzystek, dyrektor Książnicy Pomorskiej Lucjan Bąbolewski, prezes Zachodniopomorskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego Zbigniew Zalewski, prof. dr hab. Tadeusz Białecki, dr hab. Paweł Gut kierownik oddziału Materiałów archiwalnych wytworzonych do 1945 roku Archiwum Państwowego w Szczecinie, komandorzy klubów żeglarskich, wielu kapitanów i żeglarzy. Byli także wioślarze i kajakarze, ludzie morza, także sympatycy żeglarstwa oraz mieszkańcy Szczecina i naszego województwa. Spotkać można było znanych kapitanów i żeglarzy: Janusza Charkiewicza, Wiktora Czappa, Wojciecha Jacobsona, Zbigniewa Kosiorowskiego, Zygmunta Kowalskiego, Macieja Krzeptowskiego, Jędrzeja Poradę, Aleksandra Dobę i innych.
W trakcie spotkania Piotr Owczarski – redaktor i wydawca książki, przedstawił uczestnikom okoliczności powstania „Leksykonu żeglarstwa i sportów wodnych Pomorza Zachodniego” oraz jego poszczególne części. Książka ta zawiera 11 rozdziałów, a w nich 528 haseł szczegółowych i 359 fotografii umieszczonych na blisko 800 stronach. Na końcu leksykonu zamieszczono dodatek, gdzie między innymi zostały opublikowane artykuły dotyczącekartografii południowego wybrzeża Bałtyku i dziejów żeglarstwa niemieckiego oraz polskiego na Pomorzu
Następnie Pan dr hab. Pawła Guta, kierownik Oddziału Materiałów archiwalnych wytworzonych do 1945 rokuArchiwum Państwowego w Szczecinie zapoznał zgromadzonych z dziejami żeglarstwa niemieckiego na Pomorzu, które rozwijało się na Pomorzu w latach 1877-1945 roku.
Część prelekcyjną zakończył Piotr Owczarski przedstawiając informacje zarówno dotyczące leksykonu, jak i historii żeglarstwa polskiego na Pomorzu Zachodnim. Zaprezentował on zgromadzonym zniszczenia powojennego Szczecina, jako początek drogi rozwoju naszego żeglarstwa i działań pionierów tej dyscypliny sportu oraz rekreacji. Później pokazał pionierów żeglarstwa polskiego na Pomorzu Zachodnim, zarówno ich wizerunki utrwalone na zdjęciach, jak i na filmie Polskiej Kroniki Filmowej z 1951 roku. Uczestnicy zobaczyli pierwsze jachty polskie na Pomorzu, w tym te które przeszły do historii nie tylko regionalnego, ale także tego polskiego żeglarstwa. Ciekawym materiałem historycznym była prezentacja najstarszych regat w Polsce: Regat Jesiennych o Błękitną Wstęgę Jeziora Dąbie, Międzynarodowych Regat Gryfa Pomorskiego, Bałtyckich Regat Samotników o Puchar „Poloneza” oraz międzynarodowych – OSTAR i MINI-TRANSAT. Na koniec omówił także znaczące rejsy żeglarzy z Pomorza Zachodniego oraz działy kajakarstwo i wioślarstwo. Zgromadzeni obejrzeli wiele zdjęć i usłyszeli także archiwalne głosy znanych kapitanów: Konstantego Maciejewicza, Kazimierza „Kuby” Jaworskiego i Ludomira Mączki. Zobaczyli także mapę Mare Dambiensis.
Na koniec Piotr Owczarski podziękował osobom zaangażowanym w zebranie materiałów historycznych umieszczonych w książce oraz tym, którzy brali udział w przygotowaniu jej wydania. Osobne podziękowania skierował dla Pana Piotra Krzystka prezydenta Szczecina, dziękując mu za otwarcie miasta na morze oraz wsparcie wydania tej publikacji.
Podziękowanie w imieniu zachodniopomorskiego środowiska żeglarskiego dla Piotra Owczarskiego, ale także i dla autorów haseł oraz artykułów, za podjęcie prac nad historią regionalnego żeglarstwa oraz sportów wodnych wygłosił Zbigniew Zalewski, prezes Zachodniopomorskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego.

Książkę „Leksykon żeglarstwa i sportów wodnych Pomorza Zachodniego” można nabyć w biurze Zachodniopomorskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego w Szczecinie, ul. Dworcowa 19 (tel. 91 434 76 48) lub drogą internetową. W obrębie Szczecina i najbliższych okolic dostarczana jest na zamówienie, kontakt: tel. 530 444 011 lub Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. Książkę można także zamówić drogą pocztową, kontakt jak wyżej.

Informacja o książce:
„Leksykon żeglarstwa i sportów wodnych Pomorza Zachodniego”, to pierwszy polski leksykon opisujący regionalne sporty wodne. Szczególne miejsce w nim poświęcono pomorskiemu żeglarstwu, od ponad półwiecza najdynamiczniej rozwijającej się dziedzinie sportu w regionie.
W ujęciu merytorycznym leksykon jest próbą zapisania tego, co zostało po działalności ludzi zamieszkujących Pomorze od czasów założenia w 1877 roku niemieckiego Stowarzyszenia Szczecińskich Wioślarzy i Żeglarzy (Verein Stettiner Ruderer U. Segler), późniejszego Stettiner Yacht Clubu, do czasów obecnych. Książka jest tomem pierwszym leksykonu, planowanego wielotomowego cyklu dotyczącego sportów wodnych na Pomorzu Zachodnim. Zawiera 528 haseł szczegółowych, także 359 fotografii, 28 rysunków, 97 zeskanowanych dokumentów, 19 tabel w tekście, 39 map oraz bibliografię i literaturę zawierającą 1955 pozycji.
Na końcu leksykonu zamieszczono dodatek, gdzie zostały opublikowane artykuły dotyczące: południowego wybrzeża Bałtyku w kartografii nowożytnej (XV– XVIII wiek), zeesenboot’ów – pomorskich łodzi rybackich, dziejów żeglarstwa niemieckiego na Pomorzu do 1945 roku, znaczących rejsów polskich żeglarzy z Pomorza Zachodniego, które odbyły się w latach 1947–2017, wypadków i awarii morskich jachtów z Pomorza Zachodniego do których doszło w latach 1945–2010, historii regat The TallShips Races. Wszystkie one uzupełniają materiały zawarte w leksykonie, są pomocniczym kompendium wiedzy dla czytelnika szukającego informacji dotyczących regionalnego żeglarstwa.
Książka jest publikacją transgraniczną, swym terytorialnym zasięgiem obejmuje niemiecką i polską część dawnego Pomorza, dzisiejszego Pomorza Zachodniego i Pomorza Przedniego (Vorpommern), Po polskiej stronie opisuje sporty wodne zarówno z części szczecińskiej, jak i koszalińskiej Pomorza Zachodniego.

Janusz Charkiewicz

Zobacz: fotogazetka.